Er wordt al jaren gesproken over de realisatie van een ecologische verbinding voor dieren en recreatieve brugverbinding voor mensen over de Zuid-Willemsvaart. Dat voornemen lijkt vrijwel zeker van de baan zo is de gemeenteraad onlangs medegedeeld. Dat heeft te maken met het vervallen van provinciale subsidies.
De afgelopen vijf jaar is er door diverse partijen samenwerkt aan een plan om de verbindingen te realiseren. De bedoeling was om een oversteek over het kanaal te maken die de (natuur)gebieden Kruispeel / Laurabossen en de Boshoverheide / Budel-Dorplein (onderdeel van Kempen-Broek) met elkaar te verbinden.
Recreatieve brugverbinding
De samenwerkende partijen hebben tussen september 2017 en voorjaar 2020 verder geïnvesteerd in voorbereidend onderzoek. Bij de start van het onderzoek naar een brugverbinding was sprake van een zestal mogelijke locaties.
Op basis van onderzoek en interviews met belanghebbenden, is dit aantal teruggebracht naar twee, namelijk de locatie ter hoogte van de Havenweg en de locatie CZW (Blauwe Meertje) / Defensiedijk (Kempenweg). De locatie Blauwe Meertje / Kempenweg had volgens de gemeente Weert een lichte voorkeur, ervan uitgaande dat partijen / grondeigenaren mee zouden werken.
De verbinding richting het westen vanaf de brug zou over het terrein van Defensie en zinkfabriek Nyrstar lopen richting Budel-Dorplein en België. In de tweede helft van vorig jaar/begin dit jaar waren er ontwikkelingen waardoor deze verbinding richting het westen niet meer realiseerbaar was. Om deze reden heeft de samenwerking – op basis van nieuw onderzoek – de voorkeur voor de locatie Blauwe Meertje heroverwogen.
De heroverweging had als uitkomst dat de Havenweg de nieuwe voorkeurslocatie werd. Voor deze locatie zouden de partners het besluitvormingstraject starten. Hierbij gaven de provincies Brabant en Limburg aan dat het voor hun niet eenvoudig werd om aan de inspanningsverplichting te voldoen.
In juni van dit jaar hebben beide provincies medegedeeld dat zij géén middelen beschikbaar stellen voor de toeristische brugverbinding. Dit betekent dat er een tekort ontstond van 50% van de totale kosten (ruim € 1.400.000). Concreet gaat het om een bedrag van ruim € 700.000. De gemeenten Weert en Cranendonck hebben binnen hun begroting wel ruimte om de afgesproken inspanningsverplichting beschikbaar te stellen.
Ecologische verbinding
Naast de recreatieve verbinding is ook gekeken naar de realisatie van een ecologische verbinding voor de dieren in het gebied. De voorkeur ging uit naar een natte ecologische verbinding ter hoogte van de Tungelroyse Beek.
De voorgestelde uitvoering van zo’n natte ecologische verbinding is via de aanleg van verruimde faunauittreedplaatsen (FUP’s) aan de noord- en zuidzijde van het kanaal, in combinatie met geleiderasters naar de FUP’s en een doorgang onder de Kempenweg.
Net zoals voor de recreatieve verbinding hadden de betrokken partners in april van dit jaar afgesproken het besluitvormingstraject voor het beschikbaar stellen van de middelen te starten. Hierbij heeft de provincie Limburg aangegeven dat het voor hun niet eenvoudig wordt om aan de inspanningsverplichting te voldoen. En ook ook voor deze verbinding werd in juni door de provincie Limburg medegedeeld dat zij géén middelen beschikbaar stelt voor de ecologische verbinding.
De provincie Noord-Brabant had de middelen voor de ecologische verbinding wel gereserveerd. De ontsnipperingsopgave voor fauna is echter groot en de provincie wil de beschikbare middelen maximaal inzetten in het oplossen van knelpunten. Zekerheid over de haalbaarheid in de uitvoering is dan belangrijk. Aangezien deze duidelijkheid er niet is (cofinanciering niet beschikbaar), heeft de provincie besloten het gereserveerde budget niet langer te reserveren. De provincie Brabant heeft wel toegezegd hier opnieuw naar te willen kijken zodra er weer zicht is op cofinanciering. Er is op dit moment dus geen dekking voor de totale kosten (€ 1.600.000).
En nu?
Het college van B&W van Weert geeft aan teleurgesteld te zijn in deze uitkomst. Beide betrokken gemeenten (Weert en Cranendonck) verkennen het komende half jaar nog of er alternatieve financieringsmogelijkheden zijn. Om geen hoge verwachtingen te wekken wordt al aangeven dat de kans hierop (zeer) klein is. Ook gaan ze nog in gesprek met beide provincies om te kijken of genomen besluiten herzien kunnen worden en er alsnog middelen beschikbaar gesteld kunnen worden. In 2021 wordt de gemeenteraad hierover bijgepraat.