Veel familieverhalen kwamen tot leven tijdens de Genealogische Markt op zaterdag 14 oktober in de studiezaal van het Gemeentearchief Weert. Geïnteresseerden hadden trouwboekjes, bidprentjes, notariële akten, foto’s, stukken krant en half ingevulde stamboeken bij zich. Hopend op nieuwe informatie of soms zoekend naar een bevestiging van doorvertelde familieverhalen.
Je bent nooit klaar
Bert van Laer, voorzitter van het LGOG heette iedereen welkom. 40 jaar geleden is hij door familieleden aangestoken met het genealogisch virus. Hij ontdekte Franse takken in z’n familie. “Eigenlijk ben je nooit klaar met genealogisch onderzoek. Als je iets vindt, vind je vaak meerdere dingen, waardoor je onderzoek alleen maar groter wordt.” Hij, maar ook Kelly Krijntjes, medewerker Externe Dienstverlening en Educatie van Erfgoedcluster Weert, ziet de grote belangstelling. “Het is leuk om te zien hoeveel mensen met genealogisch onderzoek bezig zijn. Vooral in de ochtend stonden er mensen te wachten in de file.”
E verdwenen uit Salmans
Er komen bijzondere familieverhalen langs. Zo wil Mary van de Winkel graag weten wanneer de ‘e’ uit haar meisjesnaam Salmans is verdwenen. Op gegeven moment wordt de naam Saelmans zonder e geschreven. Dat roept vragen op. Een andere vrouw vertelt dat ze graag wil weten wie de moeder van haar oma is. “In de familie bestaat het vermoeden dat de zus van mijn oma haar moeder was. Toendertijd werd daar niet overgepraat. We willen graag weten of dat verhaal klopt. Ik heb er dan alles aangedaan wat ik kon.”
Hoe van start gaan?
In de zaal op de tweede verdieping houdt genealogiedeskundige Fred Baltus twee keer de presentatie ‘Hoe start ik een genealogisch onderzoek?’. Ook hiervoor is de belangstelling groot. Sinds 1996 is Fred met genealogie bezig. “Op mijn negende schreef ik de familienamen al op de achterkant van een stuk behangpapier.” Hij neemt de luisteraars mee en vertelt over de bronnen en digitale programma’s, zoals het gratis Aldfeer en het Engelstalige Legacy. “Allereerst begin je met vragen te stellen aan je familieleden. Daarna zoek je in archieven.” De burgerlijk stand is door Napoleon ingevoerd. Eerst in Vlaanderen, Brabant en Limburg en vanaf 1811 in de rest van Nederland. Voor de periode tot 1600 kun je gebruikmaken van kerkboeken, waarin doop, trouwen en begraven werden bijgehouden. Over de periode voor 1600 vind je gegevens in onder meer notariële aktes. Wat een handige informatiebron is, is de site Wie is wie met bijna 238 miljoen persoonsgegevens. Tijdens zijn presentatie benadrukt Fred dat je gegevens altijd moet checken. “Geloof niet alles wat op internet staat. Er staan fouten op.” Bart (34 jaar) zit geboeid te luisteren. “Interessant te horen hoe zo’n onderzoek werkt. Laatst stuurde mijn vader in de groepsapp een oude familiefoto rond met de vraag wie we herkenden. Dat prikkelt wel.”
Spaanse roots
Terug in de studiezaal zijn Aniek van Bommel en Carine Bongers met elkaar in gesprek. De familie van Aniek zou Spaanse roots hebben. Ze is al een eind met het samenstellen van de stamboom, maar heeft nog geen Spaans bloed gevonden. “Ik vind het interessant, het zegt veel over de tijd van toen.” Karin beaamt dat. De opa van haar vader werd, net als de andere kinderen uit dat gezin, als wees uit huis geplaatst en ondergebracht bij familie. “Die onderlinge verbondenheid is mooi.”
Granaatinslag
Een bijzonder verhaal vertelt Emanuel Kanters. “Tante Leentje, de zus van de broer van mijn vader was negentien jaar en bracht medicijnen rond voor apotheek Hupperetz in de Hoogstraat in Weert. Gisteren liepen we in de Hoogstraat en moest ik er weer aan denken.” Het was 2 november (Allerzielen) 1944. Leentje liep in de Hoogstraat om medicijnen op de fiets rond te brengen toen er een granaatinslag was. Door de explosie was haar arm eraf en ze overleed. Haar moeder hoorde de inslag en riep: “O, Leentje.” Een jaar later stierf zij van verdriet. Op de begraafplaats Keent, ligt Leentje in een grafkelder. Emanuel Kanters houdt dat graf nog altijd bij. Vandaag is hij op zoek naar een krantenartikel of ander bewijsstuk van het gebeuren. Even later komt een vrijwilliger met een afdruk van een document, waarop de zus van Leentje dat verhaal heeft opgeschreven.
Fout opgeschreven in registers
Het kwam vroeger nog al eens voor dat namen niet goed werden opgeschreven in registers. Maar ook nu gebeurt dat. Zo vertelt een man dat, toen zijn zoon een identiteitskaart aanvroeg, er bij het overnemen van de gegevens uit de geboorteakte naar de computer een fout was gemaakt. “De derde doopnaam van onze zoon is Anne, maar op de identiteitskaart stond Anna. We konden dat aantonen, waarop het is veranderd.”
Naamval
Iets verderop legt een vrijwilliger uit hoe er een s achter een naam kon komen. “Dat heeft met de genitief te maken. De tweede naamval. Peter van Jan werd dan Peter Jans.”
Interesse vanuit Eindhoven
Het merendeel van de bezoekers kwam uit Weert. Een aantal van daarbuiten. Zoals Els Lenssen uit Eindhoven. Ze is met de stamboom van haar familie bezig. “Er liggen banden met Weert en daarvoor ben ik hier. Ze houdt van puzzelen en vindt genealogie net zoiets als puzzelen. “Het stukje dat je niet vindt, dat is boeiend.”
De Genealogische markt is een initiatief van het Gemeentearchief Weert in samenwerking met de Sectie Genealogie, de Kring Weert e.o. van het LGOG, het LGGI/Aezelprojekt en Bibliocenter Weert.
Een bijdrage van Arjanne van Voorst
