Door steeds complexere wet- en regelgeving is bedrijfsopvolging lang niet altijd vanzelfsprekend. Bij Eierfarm De Zoom is Tom Bongers vorig jaar als vierde generatie in het bedrijf gekomen. Vader John is er trots op dat zijn zoon inmiddels grotendeels zelfstandig het bedrijf runt, er ‘goede schik in heeft’ en van plan is op termijn het stokje over te nemen.
Als kleine jongen liep Tom al rond op de boerderij die begin jaren vijftig door zijn overgrootouders werd opgericht en is uitgegroeid tot een moderne pluimveehouderij. Verdeeld over twee locaties aan de Heltenbosdijk in Altweerterheide telt Eierfarm De Zoom in totaal 150.000 scharrel- en vrije-uitloopkippen.
Plannen
‘We doen eigenlijk van alles’, zegt John als hij bezig is met de automaat. ‘Hier kunnen mensen onze passie kopen; verse eieren. Dat is ontzettend succesvol, er zijn veel mensen die gebruik maken van de automaat. Dit is natuurlijk maar een klein gedeelte van de afzet. Met onze eierhandel maken we de eieren klaar voor horeca, retail en marktkooplui. Dat doen we samen met een Duitse partner. De hele keten hebben we in handen, vanaf het eitje dat gelegd wordt tot aan het winkelschap. Verder zorgen we ook nog voor gekookte, gepelde en gekleurde eieren en vloeibare eiproducten.’
Sinds zoon Tom vorig jaar in het bedrijf is gekomen, heeft John extra tijd om ondernemingsplannen te smeden. ‘Van een voormalige kippenstal hebben we een caravanstalling gemaakt. Er zijn plannen om een nieuwe biologische stal te realiseren. Ook zetten we in op duurzame energie. Op onze stallen hebben we zonnepanelen laten leggen en er wordt van onze mest duurzame groene stroom gemaakt. Zo dragen we ons steentje bij op het gebied van verduurzaming en tegelijkertijd levert het rendement op. Het mes snijdt aan twee kanten. Medio dit jaar willen we een zonneweide realiseren.’
Uitdaging
Na het overlijden van John zijn broer in 2013, stond hij er jarenlang alleen voor. ‘Mijn ouders kregen twee kinderen. Mijn broer en ik hadden allebei een eigen boerderij, op een paar honderd meter van elkaar gelegen. Na het overlijden van mijn broer kreeg ik zijn boerderij erbij. Dat was hard werken. Ik was bovendien mijn sparringpartner kwijt. Met Tom erbij heb ik weer wat meer ruimte en kan ik zaken overleggen.’
John vindt het geweldig dat zijn zoon op termijn het bedrijf wil overnemen. ‘Zeker met de toegenomen wet- en regelgeving vanuit politiek Den Haag vind ik het een dappere keuze. Tom kan voorlopig leunen op mijn kennis en ervaring, maar de omstandigheden om te ondernemen als agrariër worden steeds lastiger. Toch wil hij zich erdoorheen worstelen, daar heb ik veel respect voor.’
Het gebrek aan jonge boeren is een groot probleem. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat slechts 41 procent van de agrarische bedrijven een bedrijfsopvolger heeft. Dat houdt in dat 16.000 agrarische bedrijven met een bedrijfshoofd van 55 jaar of ouder nog geen bedrijfsopvolger heeft. Brancheorganisaties in de sector luiden daarom de noodklok. Ondersteuning van jonge boeren is de komende jaren broodnodig. Helemaal met het oog op de groeiende wereldbevolking en dus stijgende vraag naar voedsel.
Eieren
Naast ondersteuning van jonge boeren, vindt John het belangrijk dat er ook meer waardering komt voor de agrarische sector. ‘Dat kunnen we bereiken door als sector te laten zien wie we zijn en wat we doen. In het kader van hygiëne en veiligheid kunnen we niet zomaar mensen in ons bedrijf laten rondlopen. Maar er zijn alternatieven. Denk aan presentaties aan de straatzijde van de boerderij met uitleg over hoe bijvoorbeeld biggen worden geboren, eieren worden geproduceerd en koeien worden gemolken. Of een fietsroute langs de boerderijen.’
John staat altijd open om de dialoog aan te gaan, je kunt contact met hem opnemen via [email protected]