Het lijkt onwerkelijk na een weekend vol sneeuwpret, maar over een paar maanden zou het wel weer eens heel warm kunnen worden in Weert. En dan met name in buitengebieden zoals de Weerter- en Budelerbergen, waar het risico op natuurbranden steeds verder toeneemt. Terwijl de laatste restjes sneeuw langzaam weg liggen te smelten op het trottoir, publiceerden experts namelijk een rapport waarin zij aangeven te verwachten dat zowel het aantal als de intensiteit van de natuurbranden in Nederland zal toenemen.
Natuurbrandsignaal ’23
Het rapport Natuurbrandsignaal ’23 is tot stand gekomen middels een samenwerking van experts vanuit de kennisinstituten NIPV, KNMI, Wageningen University & Research (WUR), Vrije Universiteit Amsterdam (VU) en Deltares. Zij bogen zich de afgelopen maanden over het vraagstuk óf en hoe natuurbranden in Nederland aan het veranderen zijn als gevolg van klimaatverandering en met welke (toekomstige) ontwikkelingen we rekening moeten houden.
De onderzoekers concluderen dat natuurbranden in Nederland inderdaad veranderen, zo meldt het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid. Volgens onderzoeker en projectleider Hans Hazebroek zal Nederland in de toekomst steeds vaker te maken krijgen met “intense branden die niet meer zijn te blussen, maar pas stoppen als er geen brandstof meer is.”
Onbeheersbare natuurbranden
De verwachting is dat er meer natuurbranden ontstaan, ook in delen van het land die hier tot nu toe niet of weinig mee te maken hadden en zelfs gelijktijdig. Ook verwachten de experts dat natuurbranden als gevolg van klimatologische ontwikkelingen intenser worden. Droogte en warmte versterken elkaar namelijk, waardoor het natuurbrandrisico sneller toeneemt dan het klimaat verandert.
Dat bleek afgelopen jaar wel, toen er in natuurgebied De Peel een natuurbrand woedde die zelfs tot in Weert, Nederweert en Cranendonck te ruiken was.”Met de huidige vooruitzichten worden we vaker geconfronteerd met onbeheersbare natuurbranden die met de huidige tactiek, techniek en capaciteit van de brandweer niet meer zijn te bestrijden”, aldus Hazebroek.
Grotere impact op de samenleving
De toename van het aantal natuurbranden en hun intensiteit, gepaard met een verdere verdichting van Nederland, zal bovendien leiden tot een grotere impact op de samenleving: “Mensen zullen vaker moeten vluchten, er zal vaker directe en indirecte schade en uitval van vitale infrastructuur zijn en er zal vaker onherstelbare schade aan flora en fauna ontstaan. Daarnaast zal de gezondheid van mensen vaker bedreigd worden. Dat geldt niet alleen voor mensen die zich in of rond natuurgebieden bevinden, maar ook voor de brandweer die onder zwaardere omstandigheden moet werken.”
Verder kan door een toename van (gelijktijdige) natuurbranden een grotere druk op het brandweersysteem ontstaan: de hulpvraag kan groter worden dan de beschikbaarheid van brandweermiddelen.
Aanbevelingen
Om het risico op en de gevolgen van natuurbranden te beperken doen de onderzoekers een aantal aanbevelingen. Zo adviseren zij het voorkomen en bestrijden van natuurbranden structureel onderdeel te maken van het systeem van brandweerzorg, dat tot nu toe vooral gericht is op branden in gebouwen. Ook moet het risico van natuurbranden worden meegewogen bij de inrichting van het Nederlandse landschap en moet er meer kennis worden vergaard om de ontwikkeling van het natuurbrandrisico nader te kunnen duiden en overheden, de brandweer en terreinbeheerders onderbouwd te kunnen adviseren.