Gedeputeerde Staten in Brabant en Limburg hebben sinds december jl. definitief een streep getrokken door de vrijstelling van een beregeningsvergunning voor boeren rond natuurgebied de Peel. Dit betekent dat alleen boeren met een beregeningsput van vóór 1994 (in dit jaar ging de Wet natuurbescherming van kracht) hun putten mogen gebruiken. Door de toenemende hete zomers en extreme droogte vormt dit een serieus probleem voor veel boeren. Giedo Indenkleef waarschuwt: “Als er niet genoeg kan worden beregend, dreigt er mogelijk een voedselcrisis.”
De Boeren van Weert maken zich zorgen over de ernstige ramp die zich zou kunnen voordoen als het irrigeren van akker- en landbouwgrond voor veel boeren onmogelijk wordt gemaakt. Daarom willen zij aandacht vragen voor dit onderwerp.
De Groote Peel en het complex Deurnese Peel/Mariapeel zijn zeer uitgestrekte gebieden van circa 1.700 en 2.600 hectare die vrijwel volledig in eigendom van het Rijk (Staatsbosbeheer) zijn en deel uitmaken van het Europese Natura2000-systeem. In december 2022 is door de rechter uitgesproken dat de vrijstelling die voor putten in dit gebied gold om het land te kunnen bewateren, komt te vervallen.
Boer Giedo Indenkleef legt uit: “De rechter heeft aangegeven dat de provincie de natuur beter moet beschermen, waarna deze de vrijstelling heeft ingetrokken. Deze beslissing is gebaseerd op onderzoek waaruit is gebleken dat de grondwaterstand in dit gebied 0 tot 5 centimeter is gezakt, waardoor de wortels van het veen het water onvoldoende zouden kunnen bereiken. Uit dit onderzoek blijkt niet of het gebruik van beregeningsputten de oorzaak is van deze daling. Ook ecologen zijn het hier niet over eens. Pro-agrarische ecologen, zoals LTTB-ecologen, stellen dat zo’n kleine daling geen conclusies rechtvaardigt. Er zijn echter ook tegenstanders, die beweren dat het gebruik van beregeningsputten wel degelijk effect kan hebben op een dergelijke daling van de grondwaterstand. De rechter wil geen risico nemen en heeft daarom de vrijstelling definitief ingetrokken.”
Omdat in 1994 de Wet Natuurbescherming van kracht is gegaan, mogen boeren rondom de Peel nu alleen nog maar gebruikmaken van putten van vóór die tijd. “Echter is de registratie bij de provincie hiervan niet op orde. In die tijd was er nog geen digitaal systeem”, zegt Giedo. “Als boer zijnde moet je dus toevallig nog een rekening van de put van vóór die tijd hebben, inclusief rapport. Dan mag je de put blijven gebruiken. Dat betreft niet veel boeren.”
Uitdrogen
Het gebruik van beregeningsputten is voor veel boeren van cruciaal belang voor het bewateren van hun akker-, land- of tuinbouw. De toename van de droge zomers speelt hierbij een grote rol, omdat er dan meer water nodig is. Als in Limburg niet langer met grondwater mag worden beregend, heeft dit volgens Giedo enorme negatieve gevolgen voor boeren en burgers. Giedo is zelf eigenaar van een geitenhouderij en gebruikt zijn weilanden als voer voor zijn dieren. Daarnaast verbouwt hij groenten. Giedo vreest dat zijn gewassen door een tekort aan beregeningswater niet van de juiste kwaliteit zullen zijn. “Als graslanden uitdrogen, moet er bovendien voer voor dieren worden aangekocht. Deze extra kosten worden uiteindelijk verrekend in de prijzen die consumenten betalen.” Volgens Giedo is er in Nederland al een energiecrisis en moeten we voorkomen dat er ook een voedselcrisis ontstaat. Hij hoopt dan ook dat het gebruik van beregeningsputten niet landelijk verboden zal worden. “Als dat gebeurt, zijn we – net als bij energie – afhankelijk van het buitenland. Dit betekent dat de prijzen de pan uit zullen rijzen omdat het buitenland deze zelf kan bepalen.”
Verder lezen? Ga naar boerenvanweert.nl.